HỖ TRỢ RA HOA, TĂNG KHẢ NĂNG ĐẬU TRÁI ĐIỀU

I. Chăm sóc vườn Điều giai đoạn làm trái: 1. Dọn vệ sinh vườn: Cần thực hiện sớm vào thời điểm ngay trước khi cây điều ra hoa và nuôi trái. Chú ý phát quang các bụi cỏ; cắt bỏ cành bị sâu bệnh, cành dưới tán không hiệu quả,... Tàn dư thực vật (lá khô, cành khô, cỏ dại,...) có thể đốt hun khói vừa xua đuổi bọ xít muỗi, vừa giúp cây tăng ra hoa, nhưng tốt nhất nên tạo thành luống hoặc thành đống rồi phủ lưới để tạo nguồn dinh dưỡng tại chỗ nhằm bồi bổ và cải tạo đất. 2. Xử lí gây rụng lá: Là việc làm cho Điều rụng lá giúp cây bung đọt mạnh, chồi khỏe, ra hoa sớm và tập trung, thuận lợi cho khâu chăm sóc và quản lý sâu bệnh hại. Đồng thời việc điều rụng lá đều và đúng thời điểm sẽ cho thu hoạch sớm và tập trung, hạn chế gặp mưa đầu vụ làm giảm phẩm chất hạt điều, giá bán sẽ tốt hơn. Thời điểm xử lí rụng lá được chia thành 2 trường hợp như sau: Trường hợp 1: Khi vườn điều bón phân đầy đủ, trên vườn Điều có lá già vàng không đều và rụng từ 10-15% thì có thể xử lí rụng lá bằng hoạt chất Thiourea. Trường hợp 2: Nếu trên vườn Điều còn xen kẽ lá già, lá non không nên xử lí rụng lá mà nên sử dụng các loại phân bón lá có tỷ lệ kali cao phun lên lá giúp cây ổn định tầng lá và hỗ trợ phân hóa mầm hoa. 3. Chăm sóc giai đoạn cây ra chồi non và chuẩn bị ra phát hoa: Lần 1: Khi đọt ra khoảng 6 lá ổn định, cần phun phân bón lá chuyên dùng cho điều để bổ sung thêm đạm, lân, kali và trung vi lượng giúp đọt mập, mạnh. Lần 2: Khi phát hoa đã vươn dài hết cỡ, phun bổ sung phân bón lá chuyên dùng cho điều, đồng thời chú ý yếu tố Botrac nhằm tăng tỷ lệ thụ phấn, đậu trái. Lần 3: Khi trái đã đậu to khoảng 0,5cm (bằng đầu đũa ăn cơm), đây là thời điểm trái rất dễ bị rụng, vì vậy cần bổ sung phân bón lá chuyên dùng cho điều và chú ý thêm yếu tố Botrac, Canxi nhằm hạn chế rụng trái và dưỡng trái tốt. Lần 4: Tăng kích cỡ trái và tỷ lệ nhân, cần sử dụng phân bón lá chuyên dùng cho điều có hàm lượng Đạm và Kali cao. Ghi chú: - Trong giai đoạn này cần chú ý đến sâu, bệnh gây hại để xử lý kịp thời, tùy theo điều kiện thời tiết mà có thể kết hợp một số thuốc trừ sâu, hoặc bệnh để phòng ngừa các loại sâu, bệnh hại chồi non, bông, trái non nhằm giảm chi phí công lao động. (Chỉ kết hợp các thuốc được cho phép hoặc có sự tư vấn của cơ quan chuyên môn). + Đối với nấm bệnh: Cần phun phòng sớm khi chồi và phát hoa còn non (để bảo vệ chồi, hoa, trái non). + Đối với sâu hại: Thường xuyên thăm vườn, điều tra mật số trong vườn khi mức độ bộ xít muỗi, bọ trĩ, rệp sáp, bọ đục chồi và sâu róm đỏ,... có nguy cơ phát triển, tăng mật số thì sử dụng các biện pháp phun thuốc hóa học. - Đối với phân bón lá và chất kích thích phải phun đúng liều lượng khuyến cáo của nhà sản xuất: Phun dưới liều: tốn công không có hiệu quả; phun quá liều: tốn thuốc, hại cây, gây rụng bông, trái non. - Tùy tình hình khí hậu, thời tiết mà có thể tăng số lần phun xịt bổ sung cho phù hợp, nằm giúp bảo vệ đọt, hoa, trái non và giúp vườn điều cho năng suất cao. II. Biện pháp phòng trừ một số sâu, bệnh hại chính trên cây điề 1. Bọ xít muỗi: * Đặc điểm gây hại: Có 2 loài bọ xít muỗi gây hại: Loài bọ xít muỗi xanh (Helopeltis theivora) phổ biến nhất, còn loài bọ xít muỗi đỏ (Helopeltis antonii) ít phổ biến hơn. Bọ xít muỗi hoạt động mạnh vào buổi sáng (trước 9 giờ) và chiều tối (sau 16 giờ). Cả trưởng thành và ấu trùng bọ xít muỗi đều tấn công gây hại. Chúng làm cho chồi, lá non hoa bị chảy nhựa tạo điều kiện cho nấm tấn công giảm chất lượng và năng suất cây điều * Biện pháp phòng trừ: - Biện pháp canh tác: Giai đoạn này: Vệ sinh vườn, thu gom cành, lá tiến hành hun khói để xua đuổi bọ xít muỗi đến gây hại. - Biện pháp sinh học: Bảo vệ các loài thiên địch của bọ xít muỗi như kiến vàng, bọ ngựa và nhện lớn bắt mồi. Đặc biệt, kiến vàng (Oecophylla smaragdina) là thiên địch hữu hiệu nhất. - Biện pháp hóa học: Phun thuốc vào sáng sớm hoặc chiều mát, khi cây chuẩn bị ra lá non, ra hoa, trái non. Sử dụng thuốc có hoạt chất Abamectin (Reasgant 5EC, Nouvo 3.6EC,...), Cypermethrin (Sherbush 10EC, Cyper 25EC,...), Chlorpyrifos Ethyl (Hoban 500EC, Tiphosieu 400EC,...), Permethrin (Permecide 50EC, Asitrin 50EC,...),... Liều lượng và nồng độ theo hướng dẫn ghi trên bao bì. 2. Bọ đục chồi (bọ vòi voi) Gồm 2 loại: Bọ đục chồi màu nâu và Bọ đục chồi màu xanh dương. (1) Bọ đục chồi màu nâu: thường đục một hàng khoảng 10 lỗ trên chồi và đẻ 1-2 trứng vào lỗ thứ 2 từ trên xuống. Trứng nở thành sâu non đục lên ngọn làm lá trên ngọn co lại, héo xanh sau chuyển sang màu nâu đen và ngọn bị chết khô. (2) Bọ đục chồi màu xanh dương: Thường chích vào chồi non làm cho chồi chết khô, ảnh hưởng đến cây điều. Sâu non ăn và sống trong chồi khô. Biện pháp phòng trừ: Khi phát hiện chồi non bị héo cần cắt bỏ và tiêu hủy chồi bị hại. Vào thời điểm cây ra đọt non hay vào thời điểm mật độ trưởng thành nhiều (tháng 1, tháng 5, tháng 9) cần tiến hàng phun lên cành non để phòng con trưởng thành đẻ trứng bằng các loại thuốc có hoạt chất Chlorpyrifos Ethyl (Tiphosieu 400EC), Thiamethoxam (Actara 25WG,...), Chlorpyrifos Ethyl + Cypermethrin (Tungcydan 60EC, Dragoannong 585EC,...), Permethrin (Asitrin 50EC, Peran 50EC, Perrnecide 50EC,...),... 3. Bọ trĩ: Thường phát triển mạnh trong điều kiện khô, gây hại mạnh vào sau tháng 1 đến tháng 4 hàng năm. Gây hại trên lá non, chồi non, hoa, trái non. Làm khô hoa, rụng trái hàng loạt, hoặc làm sần sùi trên vỏ hạt. Ngoài ra, vết chích của bọ trĩ có thể tạo điều kiện cho nấm bệnh tấn công. Sử dụng thuốc có hoạt chất như Imidacloprid (Confidor 100SL,...); Thiamethoxam (Actara 25WG,...); Buprofezin (Applaud 10WP,...); Fipronil (Regent 800WG,...);... Liều lượng và nồng độ theo hướng dẫn ghi trên bao bì. 4. Bệnh thán thư: Bệnh do nấm Colletotrichum gloeosporioides gây ra, thường phát sinh trong điều kiện ẩm độ cao, mưa kéo dài và thiếu ánh sáng. Bệnh thường xuất hiện khi điều ra lá, có nụ hoa hoặc bắt đầu đậu quả, làm giảm năng suất và chất lượng hạt điều. Biện pháp phòng trừ: Phun thuốc gốc đồng (Norshield 86.2wG,...) phòng bệnh khi cây đang ra lá non. Khi vườn điều đang ra hoa, trái non phun thuốc có hoạt chất Hexaconazole (Anvil, Tungvil 10SC,...), Difenoconazole (Score,...), Metalaxyl M+ Mancozeb (Ridomil Gold,...),... Liều lượng và nồng độ theo hướng dẫn ghi trên bao bì. Lưu ý: Khi ẩm độ cao, sương mù nhiều cần đặc biệt chú ý phun thuốc; Khi điều đang thụ phấn, và lú trái non nên phun thuốc lúc sáng sớm hoặc chiều mát. 5. Bệnh cháy lá khô cành: Nguyên nhân là do nấm Pestalotia sp và Botryodiplodia kết hợp gây ra. Nấm bệnh thường xâm nhập qua vết thương cơ giới, hoặc do côn trùng cắn phá và lây lan qua không khí. Ngoài ra bệnh còn gây hại nặng trên những vườn điều chăm sóc kém, nhiều cỏ dại, bón phân không hợp lý. Biện pháp phòng trừ: Thường xuyên thăm vườn phát hiện bệnh kịp thời; Vệ sinh vườn thông thoáng; Hạn chế côn trùng gây vết thương cơ giới như bọ xít muỗi, bọ đục chồi,...; Tiến hành phun phòng thuốc gốc đồng (Norshield 86.2wG,...) để rửa vườn khi thu hoạch xong, đồng thời phun phòng và trị bệnh bằng các thuốc có hoạt chất Azoxystrobin + Difenozonazole (AmistaTop, Azotop, Help,...),... khi điều ra hoa. Liều lượng và nồng độ theo hướng dẫn ghi trên bao bì.